สแตนเลสที่เป็นที่นิยมนำมาทำอุปกรณ์เครื่องครัว และภาชนะบรรจุอาหารต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น อ่างล้างจาน หม้อ กระทะ เตาแก๊ส เตาอบ มีด ฯลฯ และอุปกรณ์ของใช้ในบ้าน เช่น บันได ประตู ราวตากผ้า ฯลฯ มักทำมาจากสแตนเลส 201 หรือ สแตนเลส 304 ซึ่งเป็นสแตนเลส 2 ชนิด ที่ได้รับความนิยมสูง แต่ท่านทราบหรือไม่ว่าสแตนเลสทั้ง 2 ชนิดแตกต่างกันอย่างไร?
สารบัญ
- สแตนเลสคืออะไร?
- สแตนเลสแตกต่างจากเหล็กอย่างไร ?
- ส่วนประกอบของสแตนเลส
- คุณสมบัติของสแตนเลส
- สแตนเลส 201 กับ สแตนเลส 304 แตกต่างกันอย่างไร?
- วิธีดูว่าเป็นสแตนเลสหรือไม่ และเป็นสแตนเลส 201 หรือ 304
สแตนเลสคืออะไร?
สแตนเลสคือเหล็กอัลลอยด์ ที่ประกอบจากส่วนประกอบทางเคมีหลายชนิด โดยมีเหล็ก(Fe)เป็นส่วนประกอบหลัก ส่วนประกอบอื่นๆได้แก่ นิกเกิล(Ni) โครเมียม(Cr) คาร์บอน(C) แมงกานีส(Mn) ฯลฯ ในอัตราส่วนต่างๆกันไป
สแตนเลสแตกต่างจากเหล็กอย่างไร ?
เหล็ก มีคาร์บอนในอัตราส่วนที่สูงกว่าสแตนเลส ส่วนสแตนเลสมีส่วนประกอบอัลลอยด์อื่นๆ ตัวที่สำคัญคือ โครเมียม ทำให้สเเตนเลสทนต่อการกัดกร่อนและไม่เป็นสนิมเมื่อโดนน้ำและสารเคมี เหมือนเหล็ก
ลักษณะของเหล็กที่เป็นสนิม
ส่วนประกอบของสแตนเลส
สแตนเลส 304 มีส่วนประกอบในอัตราส่วน ดังนี้
- เหล็ก 70-75 %
- โครเมียม 18-20%
- นิกเกิล 8-10.5 %
- คาร์บอน
- แมงกานีส
ในขณะที่สแตนเลส 201 มีอัตราส่วนของนิกเกิลและโครเมียมน้อยกว่า คือ ราวๆ 5% และ 15% ตามลำดับ ส่วนคาร์บอนและแมงกานีสอัตราส่วนมีมากกว่าสแตนเลส 304
คุณสมบัติระดับเคมี
- นิกเกิลเป็นตัวเพิ่มประสิทธิภาพในการขึ้นรูป การเชื่อม ความเหนียว และต้านทานการกัดกร่อนในบางสภาพแวดล้อม
- ตัวสำคัญที่ทำให้สแตนเลสทนต่อการกัดกร่อนและไม่เป็นสนิมโดยง่ายคือ โครเมียม โครเมียมจะสร้างฟิล์มโครเมียมออกไซด์ CrO2 หรือ passive film ที่มองไม่เห็น มาเกาะอยู่ที่ผิว ฟิล์มตัวนี้ทนทานต่อการกัดกร่อน ทำให้สแตนเลสไม่เป็นสนิม หากฟิล์มตัวนี้ถูกชะล้างโดยสารเคมีก็สามารถสร้างขึ้นมาทดแทนใหม่ได้
- ทั้งนี้ทั้งนั้น ไม่ใช่ว่าสแตนเลสไม่มีโอกาสเกิดสนิมได้เลย สแตนเลสก็มีอายุขัยของมัน หากวางตากแดดดตากฝนเป็นเวลานาน หรือโดนสารเคมีกัดพื้นผิวมากๆ สแตนเลสก็มีโอกาสเป็นสนิมได้เช่นเดียวกัน อย่างไรก็ตามกระบวนการเสื่อมสภาพของสเเตนเลสใช้เวลานานกว่าเหล็กโดยทั่วไปหลายเท่า
ลักษณะของพื้นผิวสแตนเลสที่ถูกกัดกร่อนมานาน
คุณสมบัติของสแตนเลส
- แข็งแรงไม่แตกหักง่าย
- ทนทานต่อความร้อนสูงถึง 1,400 องศาเซลเซียส
- ทนต่อการกัดกร่อนสูง
- โครงสร้างมีความเหนียวสูง
- ขึ้นรูปได้ดี
- ไม่เป็นสนิม
- ไม่ดูดซึมสาร กลิ่น
- ต่อต้านแบคทีเรีย สแตนเลสมีคุณสมบัติที่แบคทีเรียไม่สามารถเกาะติดหรืออาศัยอยู่ได้โดยง่าย
- เช็ดล้างทำความสะอาดง่าย
- เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม สามารถนำไปรีไซเคิลกลับมาใช้ซ้ำได้ 100%
สแตนเลส 201 กับ สแตนเลส 304 แตกต่างกันอย่างไร?
สแตนเลส 201
สแตนเลส 304
- องค์ประกอบระดับเคมี สแตนเลส 201 มีส่วนประกอบของนิกเกิลและโครเมียมน้อยกว่าสแตนเลส 304 จึงทนทานต่อการกัดกร่อนน้อยกว่า และมีโอกาสเกิดสนิมได้ง่ายกว่า
- ราคา สแตนเลส 201 เป็นสแตนเลสเกรดทดแทน 304 เพื่อช่วยลดต้นทุน ราคาจึงถูกกว่า
- อายุการใช้งาน ด้วยข้อ 1 และ 2 สแตนเลส 201 จึงมีอายุการใช้งานไม่นานเท่าสแตนเลส 304
วิธีดูว่าเป็นสแตนเลสหรือไม่ และเป็นสแตนเลส 201 หรือ 304
- ใช้แม่เหล็กดูด หากเเม่เหล็กดูดติด หรือมีอาการหน่วงๆ แสดงว่าเป็นเหล็ก สแตนเลสไม่ควรจะมีปฏิกิริยากับแม่เหล็ก โดยเฉพาะสแตนเลส 201 และ304 หรือหากมีก็น้อยมาก ทั้งนี้ทั้งนั้นปฏิกิริยากับแม่เหล็กของสแตนเลสขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง เช่นส่วนประกอบทางเคมี การเรียงตัวของโครงสร้างพื้นฐาน การถูกทำให้บิดงอมากผิดปกติ(work hardening)
- ดูที่สี สแตนเลส 201 มีแมงกานีสมากกว่า ทำให้สีของแสเตนเลสเข็มกว่า แต่ยังคงแยกแยะยากด้วยตาเปล่า
- ดูที่ราคา สแตนเลส 201 มีราคาถูกกว่า สแตนเลส 304
เราจำหน่ายตู้ซิงค์ล้างจานและตู้กับข้าวหลายรุ่น
STL FURNITURE เฟอร์นิเจอร์ส่งตรงถึงคุณ
บทความที่เกี่ยวข้อง
10 อันดับ ตู้กับข้าวขายดี ประจำปี 2022
10 คำถามที่พบบ่อย เกี่ยวกับตู้กับข้าว
ตู้ซิงค์น้ำรั่วตรงจุดข้อต่อ แก้ไขอย่างไร?
สายท่อน้ำทิ้งตู้ซิงค์ยาวไม่พอ!?
ตู้กับข้าวโครงเหล็ก vs ตู้กับข้าวโครงอลูมิเนียม?
อ้างอิง
สแตนเลส 304 คืออะไร? ปลอดภัยต่ออาหารจริงหรือ?
Stainless Steel 304 VS 201, What Is The Difference Between The Two
Stainless Steel vs Carbon Steel